گروه بین‌الملل-محمد کرباسی: توافقنامه امنیتی آمریکا با افغانستان اکنون به مسئله حیاتی در رابطه این دو کشور تبدیل شده است.

پیر محمد ملازهی

مقام‌های واشنگتن همه‌‌چیز را درباره افغانستان منوط به امضای این توافقنامه کرده‌اند؛توافقنامه‌ای که پیر محمد ملازهی کارشناس مسائل افغانستان اعتقاد دارد که پشت پرده آن می‌تواند توافق کلی‌تری وجود داشته باشد و با سپرده شدن آن به لویه جرگه با وجود مسئله جنجالی مانند مصونیت قضایی درنهایت به امضا خواهد رسید.

  • حامد کرزی در موضع‌گیری‌های اخیر خود به نوعی اعلام کرده که توانسته از آمریکایی‌ها امتیاز بگیرد. واشنگتن واقعاً به افغان‌ها امتیاز خاصی داده‌است؟

حقیقت این است امتیازهایی که آمریکایی‌ها به دولت افغانستان داده‌اند نسبت به امتیازهایی که قرار است کابل به واشنگتن در توافقنامه امنیتی بدهد خیلی قابل توجه نیست. مسائل خاصی که کرزی به‌عنوان پیش شرط مطرح کرده بود از همان ابتدا می‌‌شد حدس زد که آمریکایی‌ها نسبت به آن واکنش منفی نشان نخواهند داد. مثلاً مسئله کمک مالی مطرح شده بود که آمریکایی‌ها با آن مشکل ندارند. مسئله حفظ امنیت هم که از سوی کرزی مطرح شد، مقام‌های واشنگتن مشکلی با آن نداشتند؛ چون بعد از سال ۲۰۱۴ امنیت را به‌خود نیروهای افغان واگذار می‌کنند و قرار است نقش کمک‌کننده را در موارد لزوم داشته باشند.

مسئله سوم حفظ استقلال ملی بود که کرزی آن را مطرح کرد و آمریکایی‌ها آن را رد نمی‌کردند. آنچه در این میان غیرقابل تحقق است و آمریکایی‌ها به آن تن نخواهند داد درخواست کرزی برای این بود که هر وقت کشور سومی یا گروه‌هایی به این کشور حمله کردند آمریکا در کنار افغانستان وارد جنگ شود. این مسئله‌ای بود که آمریکایی‌ها نپذیرفتند چون منظور افغانستان به‌صورت واضح پاکستان بوده و آمریکایی‌ها حاضر به چنین تعهدی نشدند. آن بخشی که قرار است افغانستان امتیاز دهد مسئله مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی‌است که به‌نظر می‌رسد در این مسیر حرکت می‌کند.

  • مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی مخالفان خاص خودش را دارد. فکر می‌کنید این مسئله در لویه جرگه تصویب می‌شود؟

برداشت حقوقدان‌های افغانستان این است که این مسئله در تضاد با قانون اساسی افغانستان است و کرزی نباید این مسئله را بپذیرد. حتی بعضی‌ها معتقدند که این مسئله نوعی کاپیتولاسیون است که موضوعیتی در وضعیت کنونی جهان ندارد. کرزی اما به‌خاطر فرار از این وضعیت پیشنهاد تشکیل لویه‌جرگه را داده تا در آن مسئله مصونیت قضایی بررسی شود.

در لویه جرگه هم این مسئله به‌احتمال زیاد تصویب خواهد شد؛ چون اکثر افراد شرکت‌کننده در آن از سوی دولت افغانستان منصوب می‌شوند. این مسئله به مجلس افغانستان واگذار نشده چون احتمال داده می‌شد که در آنجا نمایندگان آن را رد کنند. در نهایت به‌نظر می‌آید که آمریکایی‌ها به‌خاطر اهمیت استراتژیکی که افغانستان دارد یک‌سری امتیازهایی به دولت افغانستان می‌دهند اما در نهایت آن امتیاز بزرگ را هم می‌گیرند و توافقنامه امنیتی امضا می‌شود.

  • افغان‌ها همیشه از کنار گذاشته شدن در مذاکره با طالبان انتقاد داشته‌اند. پس از توافقنامه امنیتی جریان صلح با طالبان به چه سمتی می‌رود؟

به‌نظر می‌رسد توافق‌هایی پشت‌پرده در این رابطه شده است که مسئله طالبان در افغانستان و «تحریک طالبان» در پاکستان را با مذاکره حل و فصل کنند. همچنین مجموعه جریان افراطی که پس از دخالت آمریکا در منطقه رشد پیدا کرده به یک توافق کلی‌تری رسیده‌اند؛ به نوعی که طالبان افغانستان وارد مذاکره با دولت این کشور شود، تحریک طالبان با دولت نوازشریف در پاکستان کنار بیاید و سازمان القاعده هم نیروهایش را از مناطقی که آمریکایی‌ها نسبت به آن حساسیت ندارند مثل سوریه، عراق و لیبی منتقل کند.

کد خبر 236382
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز